انتخاب مقاله عضو هیات علمی جهاد دانشگاهی به عنوان مقاله برتر در اولین همایش ملی ارتقای شفافیت

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه نخستین همایش ملی ارتقای شفافیت و نقش آن در سلامت اداری و مبارزه با فساد، با حضور سران سه قوه در سالن اجلاس سران تهران برگزار شد. جهاد دانشگاهی به عنوان همکار علمی، در این همایش حضور داشت. در این همایش مقاله دکتر حسین منّتی و نقی عسگری از اعضای هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی با عنوان "طراحی نظام گزارش‌گری فساد و تبیین نقش آن در شفافیت و مقابله با فساد"  به عنوان اثر برگزیده همایش انتخاب شد .

در این مقاله آمده است؛

پیش‌گیری از رخداد فساد یکی از بنیادی‌ترین وظایف حکومت‌ها است و مبارزه با آن یکی از اساسی‌ترین خواسته‌های مردم از حکومت‌ها است. سیاست‌های کشورهای مختلف در  برخورد با فساد را می‌توان به 2 دسته سیاست‌های سخت (کشف و برخورد پس از رخداد فساد) و سیاست‌های نرم (از بین بردن پیش‌دستانه احتمال وقوع فساد)، تقسیم نمود. امروزه اغلب کشورهای پیشرو در امر مبارزه با فساد، به سیاست‌های نرم رو آورده‌اند. در سیاست‌های نرم، مبارزه با فساد یک فرایند هوشمند است که اولین و مهم‌ترین مرحله آن کشف فساد است. در واقع تقویت قدرت کشف فساد، تأثیر به سزایی بر پیشگیری از بروز آن دارد.

اجرای سیاست‌های نرم نیازمند بهره‌گیری از ظرفیت‌های عموم جامعه و دخیل کردن مردم در فرایند نظارت است چرا که عدم ریشه‌کن شدن فساد در کشور و تجربیات سایر کشورها حاکی از ناکارآمدی و اثربخش نبودن رویکرد نظارت متمرکز (ایجاد سازمان‌های نظارتی) است. استفاده از ظرفیت مردم برای کشف و کاهش مفاسد در دنیا اصطلاحاً "سوت‌زنی" یا "گزارش‌گری فساد" نامیده می‌شود. براین اساس، رویه‌ها و سیاست‌های منسجم و قوی گزارش‌گری فساد، از ارکان و هسته‌های اصلی ایجاد یک نظام کارآمد مبارزه با فساد است. چنین رویه‌هایی در راستای ترویج و تشویق فرهنگ شفافیت، راستی، صداقت و مسئولیت‌پذیری بسیار مؤثر هستند.

یک نظام موثر مقابله با فساد، لازم است شرایط و زیرساخت‌های قانونی و الزام‌آور برای تسهیل دریافت گزارش‌های فساد و تخلف را فراهم نماید. بدیهی است، تحقق این امر به ‌واسطه حمایت صریح و محکم از حقوق گزارش‌دهندگان فساد و پیشگیری از افشای هویت آن‌ها و همچنین تعیین پاداش‌های نقدی و غیرنقدی از محل جریمه همان مفاسد کشف شده، امکان‌پذیر است.